Popularne przyciski
Użytkownik serwisu internetowego powinien móc korzystać z niego bez wysiłku, z łatwością odnajdywać interesujące go informacje i bez problemu poruszać się między istotnymi dla siebie podstronami. Proces ten zdecydowanie usprawniają przyciski z hiperłączami. Są powszechnie stosowane na stronach www oraz w aplikacjach mobilnych. Czy jednak każdy zastosowany przycisk jest pomocny? Czy może wprowadza niepotrzebny szum informacyjny? Jaką treść powinien zawierać, poza często używanym i niezbyt wiele mówiącym “Kliknij tutaj”? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Teoria pozyskiwania informacji
Punktem wyjścia do projektowania hiperlinków powinna być wiedza na temat wyszukiwania informacji przez ludzi. Niewielu z nas ma świadomość, że jest to ściśle powiązane z naszymi biologicznymi uwarunkowaniami. Człowiek, poszukując informacji, korzysta z “wbudowanych” mechanizmów żerowania, które ewoluowały, a przed laty pomagały naszym przodkom znajdować pożywienie! Co to oznacza dla twórców produktów cyfrowych? Użytkownik ocenia przydatność poszczególnych elementów w serwisie czy aplikacji internetowej pod kątem zaspokojenia swoich potrzeb informacyjnych oraz analizuje nakłady czasowe i energetyczne, które musi ponieść, aby uzyskać określone dane.
Odbiorcy nie czytają wszystkich treści na stronie, a raczej “skanują” je w poszukiwaniu tzw. “zapachu informacji” (ang. information scent), który sugeruje czego można się spodziewać po kliknięciu w dany link, przejściu do kolejnego akapitu czy wybranej sekcji w serwisie.
Dlatego właśnie popularne “Kliknij tutaj” się nie sprawdza. Trop informacyjny musi być wyraźny i dawać jasne wskazówki, które pozwolą zminimalizować wysiłek dotarcia do pożądanej przez użytkownika informacji, a tym samym, poprawić jego doświadczenia i wpłynąć na pozytywny odbiór produktu cyfrowego.
Dobry link i zły link
Ogólnikowe, mało konkretne frazy znacząco wpływają na pogorszenie użyteczności, dostępności i wyszukiwalności strony czy aplikacji w sieci. Dlaczego?
- Użyteczność
Link typu: Tutaj / Więcej / Kliknij nie dostarcza odbiorcy wystarczającej ilości informacji. Co więcej, wielokrotne używanie takich przycisków w kilku miejscach serwisu zmusza użytkownika do wykonania dodatkowych akcji, aby je rozróżnić i dowiedzieć się, co właściwie się pod nimi kryje – np. przeczytania tekstu w pobliżu hiperłącza, najechania kursorem na link, w celu wyświetlenia URL, czy wręcz przejścia na inną podstronę, na którą użytkownik wcale nie chciał trafić. W takim przypadku nie pomoże nawet ostylowanie przycisku i wyróżnienie go spośród pozostałych treści.
Brak słów kluczowych zwiększa obciążenie poznawcze, wydłuża proces dotarcia do właściwych informacji i może nawet wzbudzić w odbiorcy irytację. Warto, zatem, odpowiednio opisywać stosowane linki i używać konkretnych i bardziej informatywnych fraz, które od razu wskażą do czego odsyłają.
- Dostępność
Projektowanie inkluzywne (włączające), które jest zdecydowanie na czasie, zakłada umożliwienie korzystania z tego samego produktu cyfrowego jak największej grupie odbiorców – uwzględniając różnice pomiędzy nimi oraz ich ograniczenia. Tworząc stronę czy aplikację internetową powinniśmy brać pod uwagę fakt, że użytkownicy mogą posiadać pewne deficyty lub niepełnosprawności i pomóc im je przezwyciężać, a nie dodatkowo utrudniać wykonanie określonych czynności.
I tak np. osoby korzystające z czytników ekranów, w przypadku niedokładnie opisanych hiperłączy nie będą w stanie efektywnie korzystać z serwisu. Czytnik ekranu jest to, bowiem, program komputerowy, który rozpoznaje i interpretuje informacje wyświetlanie na monitorze i przedstawia je w formie głosowej lub przesyła do urządzenia brajlowskiego. Przycisk z napisem Więcej zostanie odczytany: Link Więcej. Niewiele to mówi, prawda? Bez dodatkowego kontekstu nie jesteśmy w stanie stwierdzić, gdzie nas przeniesie.
Prosta i konkretna fraza, np. Nasze produkty, Cennik, O nas byłaby zdecydowanie bardziej użyteczna.
- Wyszukiwalność
Aby nasza witryna czy aplikacja mogła zostać wyszukana przez internautę i lepiej pozycjonowała się na tle innych serwisów, powinna być zoptymalizowana pod kątem SEO. Roboty indeksujące zbierają dane o strukturze i zawartości strony, a jej wartość w jest oceniana na podstawie tytułów, nagłówków i hiperłączy. W momencie, kiedy wyszukiwarka indeksująca nie widzi ścisłego powiązania między zastosowanym linkiem, a treścią, do której prowadzi – uznaje hiperłącze za błędne i nie będzie indeksować danej podstrony dla określonego słowa kluczowego.
Jeśli zależy nam, aby nasz serwis był możliwy do wyszukiwania po wpisaniu wybranej frazy, najlepiej używać jak najbardziej precyzyjnych określeń i słów-kluczy.
Jak to zrobić lepiej?
Poniżej kilka dobrych praktyk UX, o których warto pamiętać projektując serwis www:
- Precyzja, prostota i unikanie ogólników
Porównaj frazy:
Więcej
Czy wiesz gdzie zaprowadzi Cię link? Bez szerszego kontekstu nie jesteś w stanie tego ocenić.
Kliknij tutaj i przeczytaj więcej o naszych wyjątkowych produktach
W tym przypadku otrzymujemy już konkretną informację o zawartości linku, ale czy nie sądzisz, że część słów jest zupełnie zbędna?
Nasze produkty
Tutaj otrzymujemy krótką i precyzyjną informację, której nie musimy dodatkowo analizować – od razu wiemy, co znajduje się pod linkiem.
Wniosek jest jeden – zwięzłe, ale jednocześnie opisowe określenia wpływają na szybkość wyszukiwania informacji i sprawiają, że poruszanie się po stronie czy aplikacji jest bardziej efektywne i przyjemne dla użytkownika. Używajmy rzeczowników. Stosujmy proste, zrozumiałe dla większości osób sformułowania, unikając metafor, neologizmów i żargonu.
- Niepowtarzalność hiperlinku
Dobrą praktyką jest stosowanie unikalnych nazw hiperlinków, żeby odbiorca z łatwością mógł ocenić, co znajdzie pod określonym przyciskiem i nie odnosił wrażenia, że każdy link prowadzi do tego samego miejsca (jak np. w przypadku wielokrotnego użycia Kliknij tutaj, Więcej, itp.). Takie hiperłącza mogą zostać nawet uznane za SPAM.
Oczywiście są sytuacje, w których zależy nam na przekierowaniu odbiorcy do danej sekcji czy podstrony z kilku punktów serwisu, np. do zakładki Kontakt. Ale należy wówczas pamiętać, że duża liczba odsłon wcale nie musi przełożyć się na działanie użytkownika, o które nam chodziło, np. skontaktowanie się z naszą firmą w celu otrzymania oferty. Może, natomiast, rozproszyć uwagę odbiorcy.
- Umiejscowienie linku i fraz kluczowych
Aby uprościć proces odnajdywanie fraz kluczowych w naszych linkach, a tym samym wyszukiwanie istotnych dla użytkownika informacji, powinniśmy w miarę możliwości umieszczać słowa-klucze na samym początku hiperłącza, np. Nowości w sklepie online. Pamiętajmy, jednak, że gdy fraza zaczyna brzmieć nienaturalnie – nie trzymajmy się sztywno tej zasady. Poprawność językowa jest również ważna :).
Dodatkowo, powinniśmy pamiętać o umiejscowieniu linku na podstronie – im wyżej (np. w sekcji Hero), tym większe prawdopodobieństwo, że użytkownik w niego kliknie. Jest to także istotne pod kątem SEO – hiperłącze zlokalizowane wysoko ma większą wartość dla robotów indeksujących.
- Dopracowanie wyglądu hiperłącza
Jak już wcześniej było wspomniane, odbiorcy po wejściu na stronę nie czytają 100% treści, a intuicyjnie poszukują interesującego ich tropu informacyjnego. Aby link mógł zostać szybko zauważony, powinien się wyróżniać. Dlatego nie zapominajmy o jego odpowiednim ostylowaniu. Najczęściej jest to podkreślenie i zaznaczenie hiperłącza kolorem niebieskim, ale mamy tu znacznie większe pole do popisu – można zastosować przycisk, ciekawą ikonę, niestandardowy kolor i font – ogranicza nas jedynie nasza wyobraźnia.
Podsumowanie
Chociaż właściwe tworzenie hiperlinków może początkowo wydawać się czasochłonne i wymagać od nas nieco wysiłku, na pewno zostanie docenione przez użytkownika końcowego – umożliwiając mu łatwiejsze i bardziej trafne wyszukiwanie informacji. Dodatkowo, prawidłowo skonstruowane hiperłącza wpłyną pozytywnie na nawigowanie odbiorcy po poszczególnych sekcjach strony czy aplikacji oraz poprawią ich ogólne działanie.